TOPOGRAFIJA / SITUACIONI PLANOVI

Topografija je geografska nauka koja se bavi opisivanjem i proučavanjem površine Zemlje, njenog reljefa, i fizičko-geografskih karakteristika, visina i nagiba. Kao nauka ima veliku važnost u sferi prostornog uređenja, u agrikulturi kao i u hidrologiji pošto pomaže u određivanju razvodnica, označavanju vodenih tokova i označavanju vodenih površina. Istraživanja iz oblasti topografije primenjuju se takođe i u arhitekturi i prilikom crtanja razne infrastrukture, kao što je na primer saobraćajna.


Temelj izrade svakog kvalitetnog idejnog, odnosno glavnog projekta ili planiranja za neko područje od interesa u prostoru su tačne i ažurne geodetske podloge, koje stvaraju što je moguće stvarniji uvid u to područje u prostoru.Pre početka projektovanja objekta (stambenih, poslovnih, infrastrukturnih, puteva, vodova...) ili izrade projekta parcelacije, obavezna je izrada katastarsko-topografskog plana na kojem će se odvijati projektovanje. Realizacija projekata sa visokim nivoom detaljnosti zahteva ažurne i kvalitetne geodetske podloge, koje odgovaraju potrebama savremenog projektovanja.
Katastarsko-topografski plan sadrži položajni i visinski prikaz terena, položaj svih objekata i prateće infrastrukture, kao i zvanične granice katastarskih parcela.

Digitalni topografski plan predstavlja standardnu digitalnu topografsku podlogu koja je danas u potpunosti zamenila klasičnu topografsku podlogu (analogni topografski plan) u svim oblastima gde se za projektovanje koristi softver za računarski podržano projektovanje (CAD). Prostorni podaci koje čine topografske planove prikupljaju se totalnim stanicama, GPS uređajima i aerofotogrametrijski, a potom se vrši njihova obrada i izvoz u željeni CAD (dwg, dxf, dgn, …) ili GIS (shp, mif, gml, …) format.
Digitalni model terena (3D model terena) predstavljaju nepravilno raspoređene, najčešće originalno merene tačke na terenu, koje predstavljaju temena mreže nepravilnih nepreklapajućih trouglova. Digitalni model terena (DMT) je standardni način prikazivanja površine terena u digitalnom obliku. Površina terena predstavljena je matematičkim modelom koji se zasniva na korišćenju pravilne mreže (grid) ili na mreži nepravilnih trouglova (TIN). Ovi modeli formirani su na osnovu poznatih položaja i visina karakterističnih tačaka i linija.

INŽENJERSKA GEODEZIJA

Inženjerska geodezija predstavlja specifičnu oblast u okviru geodezije koja ima široku primenu u svim disciplinama inženjerstva kao što su građevinarstvo, arhitektura, urbanizam, mašinstvo, brodogradnja, rudarstvo, energetika, poljoprivreda, šumarstvo, telekomunikacije i odnosi se na precizna geodetska merenja.

Odnosi se na projektovanje i realizaciju geodetskih kontrolnih mreža inženjerskih objekata, izradu geodetskih podloga za potrebe projektovanja, prenošenje projektovanih veličina na teren, geodetski monitoring (deformaciona analiza) različitih građevinskih konstrukcija tokom izgradnje i u eksploataciji, geodetski nadzor - kontrola isparvnosti izvođenja radova odnosno kontrola usklađenosti izvođenja radova sa projektom od strane investitora...

GEODETSKI MONITORING - DEFORMACIONA ANALIZA

Geodetska merenja za osmatranje objekata i deformacionu analizu vrše se sa ciljem da se odrede koordinate tačaka na objektu u više serija merenja i da se kroz poređenja ovih koordinata utvrdi da li je došlo do promene položaja i geometrije osmatranog objekta.
Pomaci i deformacije nastaju zbog unutrasnjih i spoljasnjih uticaja. Periodično praćenje sleganja zgrada i drugih građevina za vreme i nakon gradnje. Ispitivanje konstrukcije ili objekta u obliku merenja vertikalnih pomaka, nagiba, pukotina i deformacija. Određivanje promene položaja i oblika objekta, s obzirom na okolinu, u zavisnosti od vremena. Osnovni pokazatelji za interpretaciju rezultata merenja su deformacija, smer i veličina pomaka.

RAČUNANJE KUBATURA

Obračun kubatura odnosno zapremina masa je postupak izračunavanja količina rudarskih kopova, deponija, kamenoloma, nasipa, iskopa...Čest problem sa kojim se investitori i izvođači radova susreću je nemogućnost kontrole količina iskopa materijala odvezenog sa gradilišta ili materijala utrošenog za nasipanje.Ukoliko se izvrši geodetsko snimanje u dva navrata ( pre i posle radova ) moguće je izračunati razliku u kubaturi i time sprečiti zloupotrebe u pogledu količina.Osnova za dobro sračunate količine je detaljno snimljen teren u horizontalnom i vertikalnom smislu.

SNIMANJE IZVEDENOG OBJEKTA U POSTUPKU PRIBAVLJANJA UPOTREBNE DOZVOLE

U postupku redovne procedure upisa objekta u katastar nepokretnosti vrši se ucrtavanje novonastalog objekta u katastar a na osnovu gradjevinske i u postupku pribavljanja upotrebne dozvole. Pre samog projekta arhitekture potrebno je izraditi geodetsku podlogu (katastarsko topografski - plan) za potrebe projektovanja. Dinamika ostalih geodetskih radova u postupku pribavljanja upotrebne dozvole:
- Obeležavanje objekta na terenu na osnovu projekta
- Snimanje temelja sa izradom geodetskog snimka izvedenog temelja
- Izrada geodetskog snimka završetka objekta u konstruktivnom smislu
- Izrada eleborata geodetskih radova snimanja izvedenog objekta
- Izrada elaborata podzemnih vodova
- Ukoliko se radi o stambenoj zgradi elaborat posebnih delova objekta - etažiranje

SNIMANJE OBJEKATA U POSTUPKU OZAKONJENJA – LEGALIZACIJA OBJEKATA

Legalizacija objekata je naknadno izdavanje građevinske i upotrebne dozvole za objekat, odnosno deo objekta koji je izgrađen, odnosno rekonstruisan ili dograđen bez građevinske dozvole, odnosno koji se koristi bez upotrebne dozvole.

Predmet ozakonjenja je i objekat izgrađen na osnovu građevinske dozvole, odnosno odobrenja za izgradnju i potvrđenog glavnog projekta, na kojima je prilikom izvođenja radova odstupljeno od izdate građevinske dozvole, odnosno odobrenja za izgradnju i potvrđenog glavnog projekta.

Takođe se odnosi i na pomoćne i druge objekte koji su u funkciji glavnog objekta (garaže, ostave, septičke jame, bunari, bazeni, cisterne za vodu i sl.) ili su u funkciji odvijanja tehnološkog procesa u zgradi, koji se smatraju sastavnim delom nezakonito izgrađenog glavnog objekta i ozakonjuju se zajedno sa glavnim objektom, u skladu sa zakonom o ozakonjenju objekata.

Predmet ozakonjenja je i objekat za koji nije podnet zahtev za legalizaciju u skladu sa ranije važećim zakonom kojim je bila uređena legalizacija objekata, a koji je vidljiv na satelitskom snimku teritorije Republike Srbije iz 2015. godine, pod uslovima propisanim zakonom o ozakonjenju objekata.

ELABORAT POSEBNIH DELOVA IZVEDENOG OBJEKTA / ETAŽIRANJE

Specifikacija posebnih delova objekta je postupak kojim se uspostavlja vlasništvo na tačno određenom delu zgrade tj. nad stambenom jedinicom i njemu pripadajućih delova. Ukoliko ste vlasnik stana u nekoj zgradi koja nije etažirana, vi ste ustvari vlasnik nedefinisanog dela zgrade.
Elaborat posebnih delova objekta se izradjuje u postupku redovne procedure upisa objekta i dobijanja upotrebne dozvole.

PARCELACIJA

Parcelacija je postupak kojim se vrši podela površine i oblika parcele u katastru nepokretnosti. Uglavnom se jedna katastarska parcela deli na više njih ili se više spaja u jednu.

Parcelacija se radi u slučaju kada vlasnik ili korisnik poseduje katastarsku parcelu veće površine koju želi da isparceliše na manje parcele radi prodaje, a takođe i u slučaju da suvlasnici žele da svoje idealne delove pretvore u konkretne parcele, odnosno za dobijanje građevinske dozvole.

Za parcelaciju/preparcelaciju potrebno je da su definisani urbanistički uslovi za formiranje katastarske parcele, gradjevinske parcele odnosno uslovi izgradnje na tom području. Na osnovu navedenog potrebno je izraditi projekat parcelacije koji se izrađuje u saradnji sa odgovornim urbanistom, koji je registrovan i licenciran za tu vrstu posla. Osnova za izradu projekta je katastarsko-topografski plan.

OBNAVLJANJE GRANICA PARCELA / OMEĐAVANJE

Obnova granica katastarske parcele (omeđavanje) je postupak obnavljanja međnih tačaka parcele, na osnovu podataka važećeg premera, dakle premera koji je zvanično validan u evidenciji Republičkog geodetskog zavoda (u katastru) i u prakticnom smislu znaci prenosenje katastarskog stanja na teren.Granica parcele predstavlja zamišljenu liniju između dve tačke sa poznatim koordinatama. Cilj obnove granica katastarske parcele je utvrđivanje vlasništva na terenu. Kada uzmemo u obzir činjenicu da je ta linija zajednička za parcele koje razgraničava, na terenu je neophodno prisustvo svih vlasnika odnosno korisnika susednih katastarskih parcela. U najboljem interesu vlasnika parcele čije se granice obnavljaju je da komšije prisustvuju omeđavanju, kako bi u prisustvu geometra mogli izneti sve eventualne primedbe na izvršene radove.

SNIMANJE PODZEMNIH INSTALACIJA

Geodetsko snimanje podzemnih vodova i instalacija takođe je zakonska obaveza, a istovremeno i pravo i potreba investitora. Samo nakon ucrtavanja podzemnih instalacija u katastar vodova može se uknjižiti vlasništvo na izvedenim vodovima, kao i obezbediti naknada štete u slučaju da se neopreznim kopanjem podzemni vod ošteti.

Za svaku postavljenu instalaciju potrebno je izvrsiti geodetska merenja, i ovakav snimak predaje se u digitalnoj formi projektantu radi izrade projekta izvedenog stanja, na osnovu kojih se izradjuje Elaborat geodetskih radova podzemnih instalacija, koji se predaje u nadleznoj Sluzbi za katastar vodova. Tom prilikom katastar vodova ima dužnost da izda potvrdu o snimljenom vodu.